Thứ Hai, Tuần IIII, Mùa Chay
Lc 4, 24-30
“Tôi bảo thật các ông: không một ngôn sứ nào được chấp nhận tại quê hương mình.”
Chúa Giêsu trở về quê hương Nagiarét sau những ngày đi rao giảng với các môn đệ, danh tiếng của Ngài đã lừng vang ở nhiều nơi. Vào Hội đường Nagiarét, nơi gia đình Cha mẹ, họ hàng của Ngài thường lui tới ngày Sabat để cầu nguyện và đọc Sách Thánh. Chúa đã đọc đoạn ngôn sứ Isaia và Ngài đã tuyên bố thẳng thừng : “Lời tiên báo của Thánh Kinh về Đấng Messia, hôm nay đã thực hiện.” Tất cả những người có mặt trong Hội đường lúc đó đều hiểu Chúa Giêsu nói Ngài là Đấng Messia phải đến và đã đến. Nhưng họ không thể chấp nhận sự thật này, họ nói: “Ông này không phải là con Ông Giuse đó sao?” cảm tưởng thán phục về Đức Giêsu trong thoáng chốc đã biến mất khi họ nhận ra Người là con ông Giuse, con bác thợ mộc vẫn lang thang làm mướn cho hết nhà này cho đến nhà kia. Gần suốt ba mươi năm, Người sống với họ trong một miền quê nghèo nàn nhỏ bé, làm sao có thể bỗng chốc trở thành Ngôn sứ, trở thành vĩ nhân được. Và họ đã vấp phạm vì họ quá bám vào thành kiến loài người.
Như chúng ta đã biết, thành kiến hay định kiến là ý kiến đã có lâu không thể thay đổi được. Thành kiến là một chứng bệnh di truyền kinh niên bất trị của con người không ai thoát khỏi: “Bụt nhà không thiêng”. Chúng ta hằng to tiếng lên án cái lối sống phô trương bên ngoài. Nhưng trên thực tế, chúng ta lại hằng căn cứ vào những cái bên ngoài mà đánh giá thiên hạ. Cùng một câu văn, một lời nói, một việc làm do người này thì có giá trị, do người kia thì lại trở nên vô duyên, do người này thì hay đáo để, do người kia thì lại dở vô cùng.
Thật thế, người đương thời với Đức Giêsu, họ không thể chấp nhận một con người bình dân học vụ như thế mà lại là Đấng Cứu Thế! Dưới mắt họ, Ngài chỉ là con của ông thợ mộc Giuse và bà Maria, bản thân Ngài không hơn không kém một thanh niên như mọi thanh niên khác trong làng.
Chính sự coi thường, khinh khi, nên lòng họ ra chai cứng, không còn khiêm nhường, nhạy bén để nhận ra Đấng Uy Quyền, là Chúa Tể trời đất đang ở giữa họ, vì thế họ đã khước từ chân tính đích thực của Đức Giêsu. Thấy vậy, Đức Giêsu mặc khải cho họ biết: họ sẽ không được bằng dân ngoại và ơn cứu độ lẽ ra đến với họ trước tiên và phong phú, nhưng khi đã từ chối thì ơn đó sẽ đến với dân ngoại.
Biến cố này chuẩn bị cho chúng ta việc chính dân riêng của Chúa khước từ Đức Giêsu sẽ xảy ra tại Giêusalem. Đức Giêsu đã đau khổ nhiều vì những lần bị khước từ trong cuộc đời rao giảng của Ngài.
Đứng trước phản ứng của dân làng, Chúa Giêsu có thái độ rất bình tĩnh. Ngài như đoán trước điều sẽ xảy ra, nhưng Ngài không quan ttâm đến phản ứng của họ. Ngài hiên ngang đi qua giữa họ. Một thái độ không xao động, không nao núng trước những chống đối có “bạo lực” của dân làng.
Đó là phản ứng của Chúa. Đó là lối hành xử của người dân làng Galilê. Còn chúng ta thì sao? Chúng ta có thái độ nào trước những lời góp ý “tận gốc” của anh chị em, trước những sửa dạy của người có trách nhiệm trên ta? Hoặc trước những lời khen, chê , mỉa mai, thậm chí có khi đứng trước phản ứng của dân làng, Chúa Giêsu có thái độ rất bình tĩnh. Ngài như đoán trước điều sẽ xảy ra, nhưng Ngài không quan tâm đến phản ứng của họ. Ngài hiên ngang đi qua giữa họ. Một thái độ không xao động, không nao núng trước những chống đối có “bạo lực” của dân làng.
Đó là phản ứng của Chúa. Đó là lối hành xử của người dân làng Galilê. Còn chúng ta thì sao? Chúng ta có thái độ nào trước những lời góp ý “tận gốc” của anh chị em, trước những sửa dạy của người có trách nhiệm trên ta? Hoặc trước những lời khen, chê , mỉa mai, thậm chí có khi mang tính chống đối, loại trừ của anh em đồng loại? Hãy nhìn lên Đức Kitô, một Đức Kitô chịu đóng đinh, một Đức Kitô đội mão gai, chịu đánh đòn, chịu xỉ nhục mắng nhiếc. Ngài vẫn bình tĩnh đón nhận, thậm chí còn cầu nguyện cho những kẻ làm hại Ngài: “Lạy Cha, xin tha cho chúng, vì chúng không biết việc chúng làm”.
Chúa Giêsu đã mạnh dạn bước trên dư luận, Ngài không bận tâm phản ứng lại đối phương khi họ đang tức giận. Ngài tự tin vì Ngài giữ bên mình một sự thật toàn vẹn. Ngài không cần phản ứng để bảo vệ sự thật, vì sự thật là chính nó, sự thật tự nó đứng vững và sự thật là toàn vẹn. Nếu mỗi chúng ta sống với sự thật, nếu mỗi chúng ta có sự thật trong lòng, chúng ta có thể như Chúa Giêsu, có thể bước qua bất kỳ đám đông nào và băng qua bất cứ phản ứng thắc mắc nào, để hiên ngang bước đi.
Sứ điệp Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta hãy biết khiêm tốn nhìn nhận sự yếu hèn của mình để cần đến ơn cứu độ. Cần tránh thói hư là: “Gần Chùa gọi Bụt bằng anh” hay “bụt nhà không thiêng”. Hãy biết tôn trọng anh chị em mình trong sự thật, đừng vì ghen ghét, hiềm khích hay sợ người anh em giỏi giang hơn mình mà ra tay làm hại hay nói năng những lời nguy hại đến thanh danh tiếng tốt của họ! Làm như thế, là chúng ta đang đi vào vết xe đổ của những người đồng hương với Đức Giêsu, và như một lẽ tất yếu, chúng ta sẽ mất ơn cứu độ vì không thuộc về Thiên Chúa.
Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con biết tôn trọng và yêu mến mọi người. Nhất là những người cùng sống và làm việc trên quê hương với chúng con. Amen.
TS Antôn Trần Đức Thiện, OCD